امروزه استفاده از سیستم‌های برق خورشیدی بسیار متداول شده است. پنلهای خورشیدی قادرند در هر مکانی بدون نیاز به شبکه برق، انرژی الکتریکی مورد نیاز شما را تامین کنند. استفاده از این سیستم‌ها به عنوان جایگزینی مناسب برای دسترسی به انرژی الکتریکی در مناطق دور از شبکه برق تبدیل شده است. سادگی نصب، طول عمر بالا، هزینه‌های نگهداری پایین و عدم وابستگی به برق شبکه از مهمترین مزیت‌های این سیستم های تولید برق می باشند.
در کنار این موضوع، احداث نیروگاه‌های خورشیدی جهت تولید برق و فروش به وزارت نیرو (ساتبا) نیز در سالهای اخیر طرفداران خود را داشته است. تمایل دولت به خرید انرژی از نیروگاه‌های تجدیدپذیر و افزایش تعرفه خرید آنها باعث شده است این معامله به یک تجارت پر سود برای طرفین تبدیل شود. البته در این مقاله هدف از طراحی سیستم‌های برق خورشیدی صرفا سیستم‌های برق خورشیدی آفگرید بوده و طراحی نیروگاه‌های خورشیدی متصل به شبکه (آنگرید) خارج از بحث ما می باشد.
تجهیزات اصلی سیستم برق خورشیدی آفگرید
به طور کلی، هر سیستم برق خورشیدی آفگرید از چهار تجهیز اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:
- پنل خورشیدی: این تجهیز به عنوان عنصر مولد از کلیدی‌ترین تجهیزات هر سیستم برق خورشیدی میباشد. بدون وجود آنها عملا تولید انرژی الکتریکی میسر نخواهد بود. پنلهای خورشیدی از سلولهای خورشیدی با اتصالات سری و موازی تشکیل شده و نهایتا ولتاژ DC متناسب با تعداد سلول‌ها در پایانه‌های پنل ظاهر می‌شود. انرژی تولیدی این تجهیزات انرژی الکتریکی با ولتاژ DC می باشد.
- باتری: ولتاژ تولیدی پنلها در طول روز متناسب با نور و تابش خورشید متغیر میباشد و امکان استفاده از این ولتاژ متغیر برای تجهیزات الکتریکی وجود ندارد. ضمن اینکه میزان انرژی تولیدی و مصرفی عمدتا دارای تفاوتهایی بوده که مورد نیاز است میزان تولید مازاد در باتریها ذخیره شده و در زمان‌های کمبود تولید مصرف شود. این فرآیند در سیستم برق خورشیدی آفگرید بر عهده باتری می باشد.
- کنترلر شارژ: برای افزایش عمر مفید باتری و بهبود فرآیند شارژینگ و استحصال حداکثر توان تولیدی پنل برای ذخیره در باتری، از کنترلر شارژ استفاده می‌شود. کنترلر شارژ با دریافت ولتاژ متغیر ورودی آنرا به ولتاژ متناسب برای باتریها تبدیل کرده و در باتری ذخیره میکند. برای اطلاع از انواع کنترلر شارژ موجود در بازار این مقاله را مطالعه فرمایید.
- اینورتر: در مواقعی که انرژی الکتریکی تولیدی باید در ولتاژ متناوب (AC ) به مصرف برسد، باید انرژی DC در باتری به انرژی AC تبدیل شود. اینورتر برای این منظور در سیستم برق خورشیدی آفگرید برای تبدیل ولتاژ DC به ولتاژ AC برق شهر متناسب با نیاز مصرف کننده استفاده می‌شود.
انواع مصرف کنندگان در سیستم های برق خورشیدی آفگرید
قبل از طراحی هر سیستم آفگرید برای مصارف مسکونی خود، نیاز است لیستی از مصرف‌کنندگان موجود در ساختمان تهیه شده و میزان انرژی مورد نیاز آنها در یک بازه 24 ساعته محاسبه شود. برای آن دسته از تجهیزاتی که در جدول ذیل میزان مصرف شبانه آنها صفر در نظر گرفته شده است، مصرف کننده موظف است زمان استفاده خود از این تجهیزات را صرفا به روز محدود کند.
لیست مصرف کنندگان در واحدهای مسکونی نمونه
| مصرف کننده | توان نامی(وات) | مصرف انرژی در شب (وات ساعت) | مصرف انرژی در روز (وات ساعت) |
| روشنایی با لامپ ال ای دی | 90 | 540 | 0 |
| یخچال | 180 | 500 | 1000 |
| فریزر | 220 | 800 | 1800 |
| تلویزیون ال ای دی | 70 | 200 | 200 |
| شارژ لپ تاپ و موبایل | 15 | 90 | 90 |
| اتو | 1200 | 0 | 300 |
| جارو برقی | 2000 | 0 | 700 |
| پمپ کفکش | 300 | 0 | 300 |
| ماشین لباسشویی | 2000 | 0 | 2000 |
| کولر آبی | 250 | 1000 | 2500 |
تعیین توان نامی اینورتر
ستون مربوط به توان نامی تجهیزات برای تعیین توان نامی اینورتر مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین ظرفیت نامی اینورتر برابر خواهد بود مجموع توان‌های نامی تجهیزاتی که ممکن است در یک لحظه به صورت همزمان مور استفاده قرار گیرند. بخشی از این فرآیند البته به سلیقه مصرف کننده و مخصوصا رعایت عدم استفاده همزمان از مصرف کنندگان می باشد.
توجه به این نکته ضروریست که تعیین ساعت کارکرد برخی از تجهیزات متناسب با شرایط فیزیکی آنها بوده و مصرف کننده نقشی در تعیین زمان کارکرد آنها ندارد. این تجهیزات عمدتا شامل تجهیزات سرمایشی شامل یخچال، فریزر و کولرهای آبی یا گازی خواهد بود. بنابراین در مرحله اول لیست کلیه مصرف‌کنندگان موجود در ساختمان را مطابق جدول فوق تهیه نمایید.
بنابراین در برآورد توان نامی اینورتر، مجموع توان تجهیزاتی که کارکرد آنها مستقل از اختیار مصرف کننده بوده محاسبه شده و با مجموع توان سایر تجهیزاتی که که به صورت همزمان مورد استفاده قرار می گرند جمع می شود. برای نمونه ارائه شده در جدول، توان مصارف سرمایشی شامل یخچال، فریزر و کولرابی با مجموع توان سایر تجهیزات که ممکن است در یک زمان مورد استفاده قرار کیرند جمع می شود. چنانچه به جز تجهیزات سرمایشی هیچکدام از تجهیزات در یک زمان مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، مجموع توان تجهیزات سرمایشی و تجهیزی که بالاترین توان را دارد به عنوان توان نامی اینورتر منظور می‌شود. چنانچه برخی تجهیزات توان بیشتری را در مدت زمان کوتاهی(چند ثانیه) مصرف میکنند، این میزان را در محاسبات اینورتر لحاظ نکنید.
تعیین مجموع توان نامی پنلها
برای تعیین ظرفیت پنلها، از مجموع انرژی مصرفی در شب و روز استفاده می‌شود. پنلها باید مجموع انرژی که در طول شبانه‌روز در ساختمان مصرف می‌شود را تولید کند. برای این منظور، مجموع انرژی مورد نیاز تجهیزات را برای یک بازه 24 ساعته جمع کنید (ستون های 3 و 4). عدد بدست آمده از نوع انرژی بوده و برای تبدیل آن به توان پنل از رابطه ذیل استفاده می‌کنیم:
P= Et / Kr
P مجموع توان مورد نیاز پنلها، Et مجموع انرژی مصرفی ساختمان در طول شبانه‌روز و Kr در واقع ضریبی است که میزان انرژی تولیدی هر هزار وات پنل خورشیدی در طول روز را بر حسب وات ساعت نمایش می‌دهد. میزان میانگین سالیانه این ضریب برای ایران به استثنای استانهای شمالی و غربی به طور تقریبی برابر 5 میباشد. برای تعیین این ضریب برای مناطق شمالی و غربی کشور مختصات محل نصب نیروگاه را را در نرم افزار PVSyst وارد کرده و این ضریب را به صورت جداگانه محاسبه نمایید. بر مبنای این رابطه ، به طور متوسط برای میزان انرژی روزانه مورد نیاز 5000 وات ساعت، شما به حدودا 1000 وات پنل خورشیدی نیاز دارید که باید با رعایت ظرفیت‌های موجود پنلهای خورشیدی به صورت یکسان تهیه شود. به طور مثال می توانید این ظرفیت را از 4 عدد پنل خورشیدی 250 وات یا 3 عدد پنل خورشیدی 330 وات بدست آورید. البته در انتخاب تجهیزات سیستم خورشیدی توصیه می‌شود حتما از مقادیر زوج استفاده نمایید.
تعیین مجموع ظرفیت باتریها
باتریها در واقع انرژی مورد نیاز ساختمان را برای زمان‌هایی که تولید انرژی توسط پنلها متوقف شده است تامین میکنند. این انرژی در طول روز از مازاد انرژی تولیدی پنلها در باتریها ذخیره شده و در مواقع عدم تابش خورشید مخصوصا در شبها مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این در برخی ایام سال مخصوصا 6 ماهه دوم که تابش خورشید کمتر می‌شود، در روزهای ابری برای تامین انرژی ساختمان از ظرفیت باتریها استفاده می‌شود. اما در محاسبات عمدتا ظرفیت باتریها با میزان انرژی مصرفی شب هنگام ساختمان تعیین می‌شود.
برای محاسبه ظرفیت باتریها، مجموع میزان انرژی مورد نیاز ساختمان در شب را بدست آورید. این عدد از مجموع اعداد ستون سوم جدول محاسبه خواهد شد. عددی که حاصل می‌شود در واقع میزان انرژی مورد نیاز ساختمان بر حسب وات-ساعت بوده که با ظرفیت انرژی باتریها که عموما آمپر – ساعت میباشد متفاوت میباشد. برای محاسبه ظرفیت باتریها از رابطه ذیل استفاده نمایید:
IB=En×(1+Kc)/VB
که IB ظرفیت باتری بر حسب آمپر – ساعت، VB ولتاژ نامی باتری، En مجموع انرژی مصرفی ساختمان در شب و Kc ضریب تخلیه باتری میباشد. در واقع شما مجاز نیستید تمام ظرفیت نامی باتری را مورد استفاده قرار دهید و باید در طراحی خود حداقل میزان ظرفیت باتری که در هر شرایطی باید حفظ شود را لحاظ کنید. این ضریب بر حسب نوع باتری مورد استفاده شما متفاوت خواهد بود. برای باتری‌های Flooded این ضریب برابر 0.35 و برای باتری‌های AGM برابر 0.2 خواهد بود. چنانچه از باتری ژل یا لیتیوم استفاده میکنید این ضریب را برابر صفر در نظر بگیرید. برای آشنایی با انواع باتری این مقاله را مطالعه فرمایید.
تعیین ظرفیت شارژ کنترلر خورشیدی
در خصوص شارژ کنترلر عموما دو پارامتر اصلی مورد نیاز است. ولتاژ نامی و جریان شارژ. ولتاژ کنترلر در واقع به مشخصات باتریها بستگی دارد. بنابراین قبل از اینکه کنترلر شارژ سیستم خود را تعیین نمایید می‌بایست ولتاژ باتری سیستم را مشخص کرده باشید. ولتاژ کار باتری در واقع همان ولتاژی است که به ورودی اینورتر منتقل می‌شود. برای تعیین ظرفیت جریان کنترلر ،چنانچه از شارژ کنترلر MPPT استفاده میکنید میزان مجموع توان نامی پنل‌هایی که به کنترلر متصل می‌شوند را محاسبه کرده و جریان نامی کنترلر را از طریق رابطه ذیل محاسبه نمایید:
Ic=Pt/VB
Pt مجموع توان پنلهای متصل به کنترلر، Ic جریان نامی کنترلر و VB ولتاژ بانک باتری است که کنترلر به آن متصل می‌شود. برای تعیین تعداد پنلهای سری یا موازی هر کنترلر به مشخصات فنی کنترلر رجوع نمایید. حتی‌الامکان اتصال تعداد بیشتری از پنلها به صورت سری مزایای بیشتری در مقایسه با اتصال موازی آنها خواهد داشت. در صورت استفاده از شارژ کنترلر PWM ، جریان نامی شارژ کنترلر برابر مجموع جریان واردشونده به پایانه PV شارژ کنترلر خواهد بود و این با توجه به تعداد و آرایش پنلها تعیین می‌گردد.
28 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
سلام
سوال داشتم که
ما یک سیستم جدید نصب کردیم
با طری ما یک عدد 120 امپر ساعت نو میباشد و اینورتور ما 1000 تا 2000 واتی میباشد
متاسفانه با وصل یک دریل 700 واتی اینورتور قطع میکند .
اشکال از چه چیزی میباشد
با تشکر
بابک
سلام باید تمامی شرایط بررسی بشه – اگر در زمان وصل دریل سریع قطع میکنه این به شرایط استارت دریل و توان اینورتر بستگی داره اما اگر مدتی کار میکنه و بعد قطع میکنه ممکنه باتری کیفیت مناسبی نداشته باشه یا اینکه شارژ بانری به درستی انجام نشه.
بادرود
برای تعیین توان نامی اینورترباید مجموع توان نامی مصرف کننده های AC را در نظر بگیریم؟ ربطی به مصرف کننده های dc نداره که؟
درود- بله درسته باید توان نامی تجهیزات AC در نظر گرفته بشه.
بعد یک پرسش دیگه دارم مقدار آمپر پنل رو چطور در نظر بگیریم؟
یعنی از کجا بفهیم چه آمپری برای پنل هامون در نظر بگیریم که سریعتر باتری ها شارژ بشن
یا اینکه آمپر پنل ها رو برای پایین اومدن قیمت تا چقدر میتونیم پایین در نطر بگیریم؟ چه پارامترهایی را باید در نظر بگیریم؟
مثلا برای این سیستم: 7 عدد لامپ 7 وات برای 12 ساعت روشن ماندن در شبانه روز
با آمپر پنلها کاری نداریم مگر برای مقاصد حفاظتی. چیزی که مهمه توان نامی پنل و ولتاژ پنله. توان برای تعیین ظرفیت شارژ کنترلر و ولتاژ برای انتخاب نوع و مدل شارژ کنترلر. برای تعیین آمپر شارژ کنترلر از فرمولهایی که گفته شد استفاده کنید. بعد از محاسبه آمپر شارژر باید ببینید آیا جریانی که از هر باتری عبور میکنه از میزان توصیه شده بیشتر نباشه. اگر سوال بیشتری داشتید از طریق واتساپ اقدام کنید.
سلام و درود
من میخوام برای یک پمپ شناور که قدرت موتور آن نوشته شده دو اسب و یک و نیم کیلو وات از سیستم برق خورشیدی استفاده کنم،
چه مقدار پنل و سایر تجهیزات مورد نیاز خواهد بود
و چقدر هم هزینه خواهد برد؟
ممنون میشم اگه جوابمو بدین
با تشکر
سلام حدودا 8 تا پنل 320 وات و یک عدد اینورتر 1.5 kw پمپ سولار نیازه
سلام و درود فراوان
یک سوال چند تا اینورتر در یک نیروگاه خورشیدی چطور با هم یک خروجی برای اتصال به شبکه می‌دهند منظورم اینه نحوه اتصال چند اینورتر با خروجی سه فاز چطوریه آیا باید یک سیستم سنکرون کننده داشته باشیم یا روشی دیگر تا مجموعا یک خروجی به شبکه بدهیم ؟
با سلام و خسته نباشید.
ما یک باغ داریم میخاستیم برایش سیستم خورشیدی بذاریم.میشه پنل ها رو باز و بسته کرد یا برا همیشه ثابت میمونن؟
سلام بستگی به تعداد و ظرفیت پنل ها داره- اگر پنل از وع ظرفیت بالا باشه باز کردن و جابجا کردنش به راحتی امکان‌پذیر نیست.
سلام برای استخراج ارز دیجیتال میشه از برق خورشیدی استفاده کرد؟
سلام من ۳ تا ریگ ماینینگ دارم که هر کدوم ۸۵۰ وات مصرف میکنه و ۲۴ ساعت کار میکنه تجهیزات مورد نیاز ام چی باید باشه.
سلام – به صورت سر انگشتی برای هر کیلووات توان ماینر میزان 4 کیلووات پنل و 1800 آمپر ساعت باتری دیپ سایکل مورد نیاز است.
سلام من سیستم سولری خریداری کردم فعلا کم کار شده بعد ۵تا سولر دگه اضافه کردم روش ولی مولد نمیدونم چجوری میشه روی ۱۵تا سولر تنظیم کرد .حالا ولتاژ بالا پایین میشه مجبور شدم ۵تا سولر دوباره قطع کنم راهنمایی لطفاا
سلام با این اطلاعاتی که دادیم امکان بررسی وجود نداره. اطلاعات بیشتری از مدل پنلها، آرایش, تعداد باتریها، مدل اینورتر و بقیه تجهیزات لازم هست. از طریق شماره واتساپ 09134450259 اقدام بفرمایید.
نحوه آرایش پنل ها ،سری یا موازی، در یک سیستم آفگرید چجوریه ؟ مثلا با محاسبه یک سیستم چهارتا پنل سیصدوبیست موازی نصب میشن یا سری یا مختلط؟
میشه از پنل ها بدون باتری استفاده کرد.
البته در طول روز برق ضرورت است
بله امکان پذیر هست
با عرض سلام مجدد
برادر میشه برای سه عدد پنل 120 وات انیورتر تهیه کرد که بتواند وسایل برقی مانند اوتو ماشین لباسشوی و تلویوزون LG البته در طول روز استفاده کرد بدون باتری .
این تعداد پنل برای تامین برق وسایلی که گفتید حتی در روز کم هست. ضمن اینکه اینورترهای موجود در بازار این قابلیت را ندارند که با سه عدد پنل 120 وات به صورت بدون باتری کار کنند. نیاز به پنلهای بیشتری هست (حداقل 8 پنل 36 سلولی یا 5 پنل 60 سلولی)
من یک دستگاه شیر دوش روزانه حدود 4ساعت کارکنه چقد باید هزینه کنم
درود
می خواهم با یک پنل مثلا 80 واتی تعدادی لامپ ال ای دی را در طول روز و بدون استفاده از باتری روشن کنم. به چه تجهیزاتی نیاز دارم؟ با توجه به تغییر شدت تابش خورشید و توان پنل در طول روز، آیا امکان قطع خودکار برخی از لامپها هست؟
سلام- با توجه به نوسان انرژی و ولتاژ پنل در طول روز این سیستم حتما نیازمند باتری است. ضمن اینکه برای تثبیت ولتاژ پنل به ولتاژ 12 ولت نیتازمند کنترلر مخصوص میباشید.
سپاس، منظورتان از کنترلر مخصوص، تنظیم کننده ولتاژ (voltage regulator) است؟
خیر. رگولاتور با شارژ کنتلر متفاوت است. میتوانید به جای باتری و شارژ کنترلر از رگولاتور استفاده کنید و ولتاژ خروجی پنل را در مقدار مشخص شده ای تثبیت کنید. اما در مواقعی که در شرایط غیر آفتابی توان تولیدی پنل افت کند رگولاتور قادر به تامین نیاز الکتریکی شما نخواهد بود.
سلام. برای مصرف شب ۲ کولر ۵۰۰۰( رو درجه کم کار کنند. مثلا از ۱ تا ۳ روی یک کار کنند.) و دو یخچال معمولی نه بزرگ و نه کوچیک.
به چند باتری ۱۰۰ امپر نیاز دارم مرسی.
ویه چیز دیگه هر باتری ۱۰۰ امپر چند کیلوات برق ذخیره می کنه.؟
سلام میشه راهنمایی کنید برای روشن کردن یک تلوزیون و یخچال هتلی چه پنلی کنترل شارژر nppt و باطری چند آمپر و چه نوع اینورتری نیاز هست ؟